هود شیمیایی یکی از ضروری ترین تجهیزاتی است که می بایست در کلیه آزمایشگاه ها، به ویژه آزمایشگاه شیمی وجود داشته باشد. روزانه تعداد زیادی آزمایش به دست پژوهشگران انجام می شود که به تبع، بسیاری از آنها با تولید بخارات مضر یا سمی همراه هستند. بخارهای حاصل از واکنش های شیمیایی به شدت برای افراد حاضر در آزمایشگاه خطرآفرین و مضر می باشد. از این رو، خرید هود شیمیایی یکی از مهمترین اقداماتی است که، مسئولین اداره ی آزمایشگاه می بایست انجام دهند. به طور کلی هودهای شیمیایی دارای اجزایی چون؛ فن، فیلتر هوا، کاپ سینک، شیرآلات، در محافظ شیشه ای و کمد نگهداری تجهیزات و مواد آزمایشگاهی می باشند. دیواره ی خارجی و داخلی این هودها از متریال های مقاومی چون؛ استیل یا ام دی اف و … ساخته میشود.
کاربرد هود شیمیایی آزمایشگاهی
استفاده از هود شیمیایی به خصوص در زمان انجام آزمایشات، موجب خارج سازی بخارهای ناشی از برهمکنش اسیدها و بازها یا حلال ها و نیز گازهای سمی حاصل از واکنش های شیمیایی و میکروبی از محیط خواهد شد. همچنین این هود حاوی فیلترهایی است که، ذرات معلق موجود در محیط آزمایش را به خود جذب و هوای محیط را تهویه میکند. علاوه بر این در خلال انجام آزمایشات بیولوژیک، فن و فیلتر تعبیه شده در ساختار هود شیمیایی آزمایشگاهی ویروسها و عوامل بیماری زا موجود در فضای زیر هود را خارج و محیط را ضدعفونی میکند.
خرید هود شیمیایی از جمله اقداماتی است که، سطح ایمنی را در محیط آزمایشگاه بالا می برد و موجب میشود تا خطر ابتلا به بیماری های تنفسی و سرطان در پژوهشگران و متصدیان آزمایشگاه به طرز چشمگیری کاهش یابد. از سوی دیگر استفاده از این هود نه تنها در بحث تهویه ی هوا بلکه، در بحث ایمنی بیشتر به ویژه به هنگام کار با اسیدها و بازهایی که خاصیت خورندگی دارند، حائز اهمیت می باشد. به این دلیل که محفظه ی هود شیمیایی با برخورداری از پنجره ای کشویی فرد را از خطر پاشش مواد سمی و خورنده محافظت میکند. همچنین به هنگام کار با مواد اشتعال زا، خطر آتش سوزی را به شدت کاهش می دهد.
انواع هود شیمیایی
هود شیمیایی انواع متنوعی دارد و هر نوع، از ویژگی ها و قابلیت های خاصی برخوردار می باشد. همچنین این هودها در ابعاد مختلفی طراحی میشوند و در ساخت آنها از متریال های مختلفی استفاده میشود. به عنوان مثال هود شیمیایی عرض 100 یا 120، از جمله هود های پرکاربرد مورد استفاده در آزمایشگاه های شیمی به شمار می آیند. بدنه ی اغلب هودهای شیمیایی تماماً از فلز ساخته شده است. این نوع هودها بیشتر در مصارف عادی و در صورت وجود بخارات کم در محیط، مورد استفاده قرار می گیرند.
بدنه ی برخی از انواع این هودها نیز به جهت برخورداری از استحکام و مقاومت بیشتر در برابر بخارات سمی یا میزان رطوبت متوسط، از متریال های مقاوم و با کیفیت تری چون mdf ساخته میشوند. هود شیمیایی تمام mdf، مقاومت مناسبی در برابر پوسیدگی و تخریب در اثر تماس با رطوبت دارد. اگر به دنبال یافتن هودی مناسب جهت محیط آزمایشگاه هستید، هود شیمیایی عرض 120 با بدنه ای تمام mdf، میتواند انتخاب فوق العاده کارآمد و ایده آلی باشد.
در میزان رطوبت یا غلظت بالاتر گازهای سمی، بدنه ی هودها را تماماً از PVC می سازند. علاوه بر این، چنانچه درصد مصرف اسید و یا ایجاد رطوبت در آزمایشات بسیار بالا باشد، بدنه هود را تماماً از جنس استیل می سازند. این کار سبب افزایش طول عمر مفید دستگاه خواهد شد. در یک دسته بندی کلی میتوان انواع هود شیمیایی را به دو دسته ی بی کانال و کانال دار تقسیم بندی نمود که، در ادامه با مشخصات آنها بیشتر آشنا خواهیم شد.
هود شیمیایی فاقد کانال
هودهای شیمیایی که فاقد کانال هستند در واقع، دارای نوعی فیلتر به خصوص از جنس کربن فعال می باشند. این فیلتر با توجه به جنس کربن به کار رفته در ساختار آن، در از بین رفتن بوی نامطبوع محیط و کاهش غلظت آلاینده های آلی نقش بسزایی دارد. هود شیمیایی بدون کانال، هوای آلوده را با استفاده از مکش قدرتمند خود جذب و از فیلتر کربنی عبور می دهد. هوا با عبور از این فیلتر تصفیه و مجدد به محیط بازگردانده میشود.
هودهای شیمیایی دارای کانال
این مدل از هودهای شیمیایی فاقد فیلتر تصفیه هوا می باشند و به جای آن، از یک مجرا یا کانال خروجی جهت تهویه ی هوای محیط بهره مند هستند. مکانیسم عملکرد این نوع هود شیمیایی آزمایشگاهی کانال دار به این صورت است که، هوای آلوده یا بخارات سمی به کمک مکش ایجاد شده توسط فن هود، به سمت کانال خروجی هدایت شده و به خارج از محیط آزمایشگاه فرستاده میشود. تکرار مداوم این عمل، موجب تهویه ی هوای محیط زیر هود میشود.
همچنین میتوان هود شیمیایی را بر اساس محل نصب و قرارگیری، به دو نوع رومیزی و زمینی تقسیم بندی نمود. علاوه بر این، برخی از هودهای شیمیایی دارای قسمتی جهت نگهداری وسایل یا تجهیزات آزمایشگاهی مربوطه هستند که، به آنها مدل کمبی یا کمد دار می گویند. برخی نیز ساده و فاقد این امکان می باشند. خرید هود شیمیایی کمد دار میتواند سبب نظم دهی هر چه بیشتر به محیط آزمایشگاه و تسریع در یافتن تجهیزات مرتبط با آزمایش میشود. همچنین این نوع هودها بر اساس سرعت ورود و خروج جریان هوا و نیز با توجه به مورد کاربرد، در مدلهای مختلفی ساخته و به بازار عرضه شده اند.