هات پلیت از جمله کاربردی ترین دستگاه های مورد استفاده در پژوهش های علمی و تحقیقاتی به شمار می آید. این دستگاه در حقیقت با استفاده از مکانیسم گرمایشی پیشرفته ای که دارد، جهت گرم کردن و حرارت دهی تدریجی به مواد و مایعات در روال انجام آزمایش استفاده میشود. هات پلیت آزمایشگاهی از یک صفحه ی گرم کن مسطح و بدنه تشکیل شده است. المنت های گرمایشی، در فضای زیر صفحه ی گرم کن تعبیه شده اند تا گرما را به طور مستقیم به این سطح منتقل نمایند. در نمونه های اولیه این دستگاه، تنها امکان گرم کردن نمونه آن هم تا دمای محدودی وجود داشت اما در نمونه های مدرن تر امروزی علاوه بر قابلیت حرارت دهی، امکان مخلوط کردن همزمان نمونه نیز فراهم گردیده است.
انجام صحیح بسیاری از آزمایشات شیمیایی نیازمند این است که، نمونه ی مورد نظر حرارت ببیند. حرارت دهی مستقیم، به ویژه در بحث انحلال کامل جامدات در مایع و نیز فعال شدن برخی از واکنش های شیمیایی حائز اهمیت می باشد. همچنین سنتز و یا آماده سازی برخی از ترکیبات نیازمند آن است که، علاوه بر دریافت حرارت تدریجی مواد هم زده شوند. این موارد نشانگر ضرورت خرید هات پلیت، برای هر آزمایشگاه تحقیقاتی می باشد.
هات پلیت ها انواع متنوعی دارند و هر یک از آنها امکانات و قابلیت های به خصوصی دارند. در طراحی بدنه ی مدلهای امروزی، دکمه یا کنترلرهایی جهت روشن و خاموش کردن و نیز تنظیم دما و سرعت چرخش همزن تعبیه شده است. همچنین برخی از جدیدترین مدلهای هات پلیت آزمایشگاهی، دارای صفحه نمایشگری جهت نشان دادن اعداد مربوط به دما و جزئیات دیگر می باشند. به دلیل نقش مهم این دستگاه در پیشبرد آزمایشات، ضرورت دارد که این دستگاه از نمایندگی های فروش معتبر تهیه شود.
بخشهای مختلف هات پلیت آزمایشگاهی
هات پلیت آزمایشگاهی از دو یا تعداد بیشتری (بسته به ابعاد دستگاه و مورد استفاده) المنت گرمایشی و یک صفحه ی گرم کن مسطح از جنس سرامیک یا آلومینیوم ساخته شده است. این دستگاه معمولاً در سایزهای کوچک تا متوسط یا به اصطلاح رومیزی طراحی و تولید میشود. صفحه ی گرم کن هات پلیت علاوه بر موارد فوق میتواند، از جنس سایر فلزات رسانای دیگر نیز باشد. این سطح بسته به سایز دستگاه، قابلیت قراردهی تعداد ظروف مشخصی را دارد.
زمانی که ظروف شیشه ای حاوی نمونه روی صفحه ی گرم کن دستگاه هات پلیت قرار می گیرند، حرارت به تدریج و به طور مستقیم به محتویات ظرف منتقل و سبب افزایش انحلال پذیری ترکیبات درون آن میشود. این دستگاه علاوه بر موارد ذکر شده شامل قطعات دیگری چون؛ موتور، کنترلر حرارت، پیچ تنظیم دما و زمان، سیستم و دکمه ی روشن و خاموش کردن، قطعه ای جهت القای مقاومت الکتریکی، منبع تولید کننده ی نور مادون قرمز جهت ایجاد انرژی گرمایی و نمایشگر دیجیتال در برخی مدلهای پیشرفته تر می باشد.
مدلهای متنوع هات پلیت
دستگاه هات پلیت دارای مدلهای متنوعی می باشد که، هر یک از آنها با توجه به قابلیتی که دارد در موارد خاص خود مورد استفاده قرار می گیرد. به طور کلی پرکاربردترین انواع مدلهای این دستگاه شامل موارد زیر می باشند:
مدل دیجیتال
این دستگاه یکی از پیشرفته ترین مدلهای هات پلیت به شمار می رود. این مدل مجهز به یک صفحه نمایشگر دیجیتال جهت نمایش دما و سرعت چرخش صفحه می باشد. اطلاعات مربوط به دما و سرعت چرخش، با استفاده از سنسورهای تعبیه شده در دستگاه مشخص و به صورت اتوماتیک بر روی نمایشگر نشان داده میشود. مدل دیجیتال این دستگاه در مقایسه با مدلهای آنالوگ از قیمت و امکانات بالاتری برخوردار است از این رو، خرید هات پلیت دیجیتال میتواند برای محققانی که به دنبال اطلاع از جزییات بیشتر کار هستند، گزینه ی مناسبی باشد.
هات پلیت های شیکر دار
این مدل هات پلیت قابلیت آن را دارد که علاوه بر حرارت دهی تدریجی به نمونه، به طور همزمان محتویات ظرف را با حرکات چرخشی مختلف با یکدیگر مخلوط کند. صفحه ی گرم کن این دستگاه میتواند، به صورت دورانی، رفت و برگشتی یا تکانهای لرزشی حرکت کرده و از این طریق محتویات ظرف را مخلوط نماید. امروزه مدلهای شیکردار دارای نمایشگر دیجیتال نیز ساخته شده است. انواع مدرن این نوع هات پلیت آزمایشگاهی از قابلیت تنظیم سرعت و مدت زمان حرکت نیز برخوردار هستند.
این ویژگی قابلیت بسیار کارآمدی برای این دستگاه می باشد زیرا میتوان اطمینان داشت که، دستگاه پس از طی مدت زمان تعیین شده برای حرارت دهی و مخلوط کردن به صورت خودکار خاموش خواهد شد، از این رو نمونه ی مورد نظر دچار مشکل نخواهد شد. برخی مدلهای دیگر این دستگاه، دارای یک هد کوچک با قابلیت قرار دهی لوله ی آزمایش هستند. این نوع هات پلیت های شیکردار معمولاً به منظور جداسازی رسوب و مخلوط کردن نمونه های کوچک درون لوله آزمایش مورد استفاده قرار می گیرند.
مدل استیرر
هات پلیت استیرر دار یکی از کاربردی ترین انواع مدلهای این دستگاه می باشد. این مدل دارای یک میله ی همزن، جهت مخلوط کردن نمونه ی قرار گرفته بر صفحه ی گرم کن می باشد. این همزن در قسمت کناری دستگاه تعبیه شده و تحت تاثیر جریان مغناطیسی ایجاد شده حرکت میکند. از این دستگاه جهت توزیع یکنواخت حرارت در تمام سطح نمونه و جلوگیری از سوختن آن استفاده میشود.
انواع مگنت دار
این مدل نیز همچون مدل استیرر، قابلیت حرارت دهی و مخلوط کردن همزمان را دارد و در مدلهای متنوع آنالوگ، دیجیتال و … ساخته میشود. انواع مدرن این دستگاه از قابلیت تنظیم دما، زمان و سرعت چرخش صفحه برخوردار هستند.