انکوباتور یا در اصطلاح لاتین (Incubator) یکی از کاربردی ترین تجهیزات آزمایشگاهی به شمار می آید. این دستگاه در واقع محفظه ای عایق با رطوبت، دما و فشار هوای کنترل شده است که، به جهت رشد و نگهداری سلولهای کشت شده و به ویژه انجام آزمایشات زیستی و میکروبیولوژی مورد استفاده قرار می گیرد. انکوباتور آزمایشگاهی میزان رطوبت، اکسیژن، دی اکسید و مونو اکسید کربن و نیز دمای بهینه جهت تکثیر و رشد سلولهای کشت شده و میکروارگانیسم های زنده را فراهم و در تمام مدت کارکرد خود در همان سطح حفظ میکند. مدلهای مدرن این دستگاه، قابلیت تنظیم دستی دما، رطوبت و زمان انکوبه شدن را دارند. همچنین میتوانید با انجام برخی تنظیمات، دوره های متناوبی با دما و رطوبت مشخص برای دستگاه تعریف نمایید.
دستگاه انکوباتور آزمایشگاهی
در ابعاد مختلفی چون؛ رومیزی، محفظه های با سایز متوسط و ابعاد بسیار بزرگ صنعتی طراحی و تولید میشوند. این دستگاه در ظاهر به آون های مدرن شباهت زیادی دارد اما، این دو وسیله در واقع از نظر کاربرد و عملکرد با یکدیگر کاملاً متفاوت هستند و نباید آنها را با هم اشتباه گرفت. گستره ی دمایی کارکرد اکثر انکوباتورها، محدوده ی 70 تا 100 درجه سانتیگراد می باشد. برای انجام بسیاری از آزمایشات میکروبیولوژی، معمولاً دمای دستگاه را روی 37 درجه سانتیگراد تنظیم میکنند.
کاربرد انکوباتور
انکوباتور دستگاهی است که، در بسیاری از پروژه های علمی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار می گیرد. از این دستگاه در زمینه های متفاوتی چون؛ میکروبیولوژی، شاخه های مختلف علم زیست شناسی، پزشکی، ژنتیک، آزمایشگاه های تشخیص طبی، کشاورزی، دام و طیور، صنایع غذایی و … به طور گسترده ای استفاده میشود. در کلیه ی زمینه های تحقیقاتی ذکر شده، وجود این دستگاه برای انجام اکثر آزمایشات امری ضروری است. این امر سبب شده تا آزمایشگاه ها خرید انکوباتور را در اولویت تامین تجهیزات آزمایشگاهی خود قرار دهند. مهمترین موارد کاربرد این دستگاه در حیطه های مختلف به شرح زیر می باشد:
- استفاده جهت کشت انواع سلولهای یوکاریوت و پروکاریوت چون باکتری ها
- کاربرد به منظور فراهم سازی شرایط لازم جهت رشد، تکثیر و نگهداری انواع کشت سلولی و میکروبی و سایر میکروارگانیسم های زنده
- استفاده از این دستگاه در آزمایشات تشخیص طبی و نیز آزمایشگاه های کنترل کیفی محصولات غذایی
- کاربرد به منظور ایجاد محیط مناسب برای انکوباسیون کشت های ویروسی و باکتریایی
- خرید انکوباتور به جهت انجام فرآیندهای کشت و شناسایی سلولی
- استفاده در زمینه ی تحقیقات و مطالعات دارویی، ژنتیکی، خون شناسی، بیوشیمیایی و مواد غذایی
- کاربرد به منظور ایجاد محیط مناسب و شرایط بهینه ی رشد میکروارگانیسم ها و سلولها از نظر؛ دمایی، رطوبتی و نیز متعادل سازی سطح اکسیژن و دی اکسیدکربن
انواع مختلف انکوباتور آزمایشگاهی
انکوباتورهای استاندارد
این دستگاه، یکی از پرکاربردترین انکوباتورهای مورد استفاده در آزمایشگاه های تحقیقاتی می باشد. این مدل به یک محفظه ی عایق دو جداره با عایق حرارتی میانی مجهز است. این ویژگی موجب شده تا نوسان و هدر رفت حرارت در این دستگاه حداقل باشد. در این مدل همچنین، یک فن به جهت توزیع یکنواخت جریان هوا و سینی هایی استیل، به منظور انتقال حرارت به نمونه و قراردهی آن تعبیه شده است.
مدل یخچال دار
از این مدل انکوباتور آزمایشگاهی، در کشت هایی که می بایست در دماهای پایین انجام شوند، استفاده میشود. این مدل قادر است، دمایی در گستره ی 5 تا 65 درجه ی سانتیگراد را برای نمونه فراهم نماید. از این دستگاه در زمینه های مختلفی چون؛ کشت میکروارگانیسم های سرمادوست، تست کیفیت مواد غذایی، جوانه زنی خاک، تکثیر قارچها و مخمرها و … استفاده میشود.
انکوباتورهای شیکردار
این نوع انکوباتور دارای محفظه ای با قابلیت حرکت افقی و چرخشی می باشد. این دستگاه میتواند علاوه بر ایجاد شرایط دمایی و رطوبتی مناسب جهت رشد میکروارگانیسم ها، نمونه ها را با میزان دور قابل تنظیم حرکت دهد. همچنین این مدل به هر دو نوع سیستم سرمایشی و گرمایشی، جهت ایجاد برودت و حرارت برای نمونه مجهز می باشد. خرید مدل شیکردار به ویژه، جهت توزیع یکنواخت مواد غذایی در محیط کشت و اکسیژن رسانی مناسب به سلولهای در حال تکثیر در این محیط توصیه میشود.
مدل مرطوب کننده
این مدل دارای قابلیت تبخیر آب و توزیع آن در محفظه ی نگهداری نمونه می باشد. بخارهای آب ایجاد شده از طریق دریچه های تعبیه شده در دیواره، وارد محفظه شده و به کمک فن به طور یکنواخت در محیط پراکنده میشوند. از این دستگاه بیشتر در صنعت و در مواردی که میزان رطوبت محیط باید تنظیم شود، استفاده میشود.
نکات مورد توجه به هنگام خرید انواع انکوباتورهای آزمایشگاهی
- ابتدا با کاربری انواع انکوباتورهای آزمایشگاهی آشنا شوید و بر حسب نیاز و مورد استفاده، از میان انواع آن انتخاب نمایید.
- با توجه به حجم کشت و نیز فضای محل قرارگیری دستگاه، سایز مناسب را خریداری کنید.
- به دمای لازم جهت کشت توجه کنید و متناسب با آن، مدل مجهز به سیستم گرمایشی یا یخچال دار را تهیه کنید.
- اگر نمونه ی شما ضمن انکوبه شدن به مخلوط شدن نیز نیاز دارد، خرید انکوباتور شیکردار گزینه ی مناسبتری می باشد.
جهت ایجاد یک محیط آزمایشگاهی امن و مطمئن، از تجهیزاتی همچون کمد نگهداری مواد شیمیایی، کمد نگهداری کپسول، میز کار کارشناسان و کمد لباس کارکنان استفاده میشود. از این رو اهمیت سکوبندی در آزمایشگاه به دلیل قابلیت پیشگیری از وقوع حوادث و صدمات جانی و مالی بسیار مهم است. این فرآیند، باعث میشود محیط کار برای کارکنان آزمایشگاه بهبود یافته و به طور کلی، ایمن‌تر شود.
برای خرید سکوبندی آزمایشگاهی و کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه می توانید به صفحه مربوطه از حکیم آزما تجهیز مراجعه نمایید.